کاسپار

کاسپار

اثر پیتر هانتکه

ترجمه‌ی سودابه فضایلی

«کاسپار» نوشته‌ی هانتکه و با ترجمه‌ی سودابه فضایلی بعد از 48 سال، امکان انتشار پیدا کرد. سرگذشت این ترجمه دست کمی از قصه‌ی نمایشنامه ندارد. سودابه فضایلی دراین‌باره گفته است:

«بین دو سفر به دو اقلیم، سال 51، هفت‌هشت ماهی ایران بودم. آربی اوانسیان که آن زمان از زعمای کارگاه نمایش بود و آشنای قدیم، دو کتاب «راهی به‌سوی شمال» و «کاسپار» را برای ترجمه به من داد….

بعد از تحویل ترجمه‌ها چنان رفتم که تا سال‌ها خبری از آ«‌ها نداشتم. سال 58 بود که به گمانم پرویز پورحسینی زنگ زد که چه نشسته‌ای که کارگاه نمایش را حالی کرده‌اند و کتاب‌ها و دست‌نوشته‌ها را در جوب خیابان ریخته‌اند که ر آب بروند. گفتم افسوس، فاصله زیاد است و دستم به آن‌ها نمی‌رسد و دل ار آن‌ها کندم که بر آب رفته بودند. سه‌چخار سال پیش که آربی به ایران آمده بود و شرح ماجرا را شنیده بود، استنسیل تایپ‌شده‌ی «کاسپار» را به هدیه برایم آورد اما کتاب «راهی به‌سوی شمال» در غبار تاریخ گم شد.»

درباره‌ی نویسنده:

پتر هانتکه؛ نویسنده و نمایشنامه‌نویس آوانگارد اتریشی و برنده‌ی جایزه نوبل ادبیات سال 2019؛ دسامبر ۱۹۴۲ در گریفن اتریش به‌دنیا آمد.

انتخاب پتر هانتکه به عنوان برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۲۰۱۹ انتقادهای زیادی از آکادمی نوبل را به چند دلیل برانگیخت. یکی این بود که کمیته نوبل، یک اروپایی را برگزیده بود. دیگر اینکه برنده ۲۰۱۹ نیز از میان زبان‌های همیشه ستایش شده، گزینش شده است. اما مهمترین انتقاد این بود که هاندکه در دوره جنگ بوسنی از نیروهای صرب پشتیبانی کرده بود.

او با آفرینش آثاری نو و نامتعارف و تغییر نشانه‌ها و روابط بین شخصیت‌ها در نمایشنامه‌هایی همچون «کاسپار»، شیوه‌های بدیعی به کار گرفت و به تجربه‌گرایی دست یافت.