پایان ضیافت

پایان ضیافت

نوشته‌ی یوکیو میشیما
ترجمه‌ی شیوا مقانلو

درباره‌ی پایان ضیافت:

رمان”پایان ضیافت” اثری پرکشش و تحسین‌شده از نویسنده‌ی شهیر ژاپنی، یوکیو میشیما است؛ داستانی به‌ظاهر عاشقانه و پر از شور و احساسات فردی، و در باطن پر از عصیان و طغیان نسبت به عرف و سنت‌های اشتباه و ناکار آمد. میشیما، با همان سرکشی و هشیاری اجتماعی که در باقی آثارش نیز دارد، و با نگاهی پیشرو و همدلانه به زنانگی، قهرمان کتاب خود، یعنی کازو را زنی موفق و پرشور ترسیم کرده که باید بین عشق و زناشویی و تعهداتی که جامعه از او انتظار دارد، و اهداف شخصی و آنچه خودش از خودش می‌خواهد، دست به انتخاب بزند. جالب اینکه قهرمانان او در این رمان نه جوانانی در ابتدای مسیر زندگی، بلکه میانسالانی با موقعیت‌های بالای اجتماعی هستند که باید راهی برای بقا بیابند.

ما در این رمان پله‌پله با کازو، نگوچی، و اطرافیانشان همراه می‌شویم، در رستوران ستسوگون غذا می‌خوریم، در حومه‌های توکیو قدم می‌زنیم، و شاید سوالی که در پایان از خود می‌پرسیم این باشد: آیا میشیما خود را یک نگوچی سنتی و ازرده‌خارج می‌دانست که هم‌زمان می‌خواست یک کازوی موفق و مدرن هم باشد؟ و اگر می‌توانست چنین باشد، آیا پایانی خوش‌تر برای زندگی‌اش رقم نمی‌خورد؟

شیوا مقانلو درباره‌ای «پایان ضیافت» این‌گونه نوشته است:

یوکیو میشیما یکی از برجسته‌ترین نویسندگان قرن بیستم است که در عمر کوتاهش گنجینه‌هایی ادبی برای جهان به جا گذاشت. نویسنده‌ای که سه بار نامزد جایزه‌ی نوبل شد و گرچه بسیار متاثر از آداب و سنن کشورش ژاپن می‌نوشت و جهان زیسته‌ی مردمش را ترسیم می‌کرد، اما پیامش چنان جهان‌شمول بود که هنوز هم خوانندگان و تحسین‌کنندگان بسیاری در سراسر جهان دارد.

آثار سرکش و جلوتر از زمانه‌ی میشیما هم سبکی مدرن دارند و هم ریشه در سنت قدرتمند کشورش، اما درعین‌حال همیشه در پی شکستن مرز‌ها، به‌خصوص مرزهای جنسیت و سیاست هستند. طغیان آدم‌های میشیما آرام، اما عمیق است و زمانی که تصمیم به کاری بگیرند، برگشتی ندارند.

نکته‌ی بسیار جالبی درمورد کتاب حاضر وجود دارد. پس از چاپ کتاب در ژاپن، یکی از سیاست‌مداران وقت به نام هاچیرو آریتا علیه میشیما به دادگاه شکایت کرد و مدعی شد که او داستانش را از روی زندگی خصوصی آریتا نوشته است. دادگاه توکیو در سال 1964 برای اولین بار در تاریخ ژاپن، و با به‌رسمیت‌شناختن حق حفظ حریم خصوصی، به نفع آریتا رای داد. این پرونده‌ به‌دلیل شهرت طرفین دعوی بسیار جنجالی و به نام پرونده‌ی «پایان ضیافت» معروف شد.

درباره‌ی نویسنده:

میشیما نویسنده، شاعر، نمایش‌نامه‌نویس، بازیگر و کارگردان بزرگ ژاپنی در سال 1925 به دنیا آمد و در سال 1970 از دنیا رفت. حاصل این دوران کوتاه اما پربار، بیش از سی اثر داستانی، بیش از ده نمایش‌نامه‌ی مدرن و سنتی، و نیز چندین مقاله‌ی انتقادی مهم است؛ چنان‌که در سال‌های 1963 و 1964 نیز نامزد همین جایزه شد، اما آکادمی نوبل در نهایت و در سال 1968 جایزه‌ را به دیگر نویسنده‌ی بزرگ ژاپنی یعنی کاواباتای 69 ساله داد، چون ظاهراً فکر می‌کردند میشیمای 41 ساله هنوز هم شانس برنده‌شدن دارد؛ البته کسی نمی‌دانست میشیما در 45 سالگی به مرگی خودخواسته از دنیا خواهد رفت.

از دیگر آثار شیوا مقانلو که توسط نشر نیماژ منتشر شده می‌توان به مجموعه‌داستان «آدم‌های اشتباهی» و رمان «اسرار عمارت تابان» و ترجمه‌ی مجموعه‌داستان «اول شخص مفرد» نوشته‌ی هاروکی موراکامی و رمان «کلارا و خورشید» نوشته‌ی کازئو ایشی گورو اشاره کرد.