قصه‌های برزخی و سفر در تاریکی

در هر دونمایشنامه‌ی کتاب «قصه‌های برزخی و سفر در تاریکی» ساختار اپیزودیک، چندآوایی، زبان‌محوری، تئاتریکالیته و پرفورماتیو بودن و همچنین تداخل و ترکیب سبک‌ها و ژانرهای مختلف که از ویژگی‌های سبکی لن جنکین هستند که به‌خوبی مشهودند.

درباره‌ی قصه‌های برزخی و سفر در تاریکی:

این کتاب از دو نمایشنامه‌ی «قصه‌های برزخی» و «سفر در تاریکی» تشکیل شده است که هر دو نوشته‌ی لن جنکین هستند.

«قصه‌های برزخی»:

در اولین بخش «قصه‌های برزخی» به نام «بزرگراه»، مردی ناگهان تصمیم می‌گیرد با ماشین به خانه‌ی مارگارت که 200 مایل دورتر است برود. او با این فکر که هر ماشینی که می‌گذرد ممکن است مارگارت باشد که به ملاقاتش می‌آید درگیر است و به‌مرورارتباطش با زمان و مکان فعلی را از دست می‌دهد و …

در بخش دوم که «هتل» نام دارد، مردی مستاصل در اتاق هتلی است و درحالی‌که غذای چینی می‌خورد، به دعوای همسایه‌ها گوش می‌دهد و به وضعیت برزخی وجود خودش می‌اندیشد.

نیویورک پست درباره‌ی این نمایشنامه نوشته است: «هر دو بخش «قصه‌های دوزخی» پیرامون مطالعه‌ی شخصیت دو مرد می‌چرخد؛ دو مرد که تجربیات متفاوتی را از سر گذرانده‌اند و همچنان هم شرایط متفاوتی دارند اما با نوعی فروپاشی جسمی و روحی به‌هم مرتبط می‌شوند.»

طبق نظر نویسنده، روی صحنه بردنِ «قصه‌های برزخی» مستلزم به‌کارگیریِ جلوه‌های مختلف موسیقایی و صوتی است. تمامی جلوه‌ها می‌توانند ضبط‌شده باشند. بنابراین، در این نمایش، سه بازیگرِ زنده و هشت بازیگری که صدای‌شان ضبط شده است، حضور دارند. البته، تمام صداهای «قصه‌های برزخی» می‌توانند به صورت زنده هم اجرا شوند.در بخش «بزرگراه»، ابزارآلات بصری و نحوه‌ی به کاربردنشان، به صورت مینیاتوری یا مدل کوچک هستند. همچنین، متن، قابلیت این را دارد که در اجرای آن، از دستگاه پروجکشن، نقشه‌ها و… به صورت انفرادی یا ترکیبی استفاده شود.

در نهایت همه‌ی عوامل دست‌به‌دست هم می‌دهند تا شاهد نمایشی مدرن و پرافت‌وخیز اما کم‌بازیگر باشیم.

«سفر در تاریکی»:

این نمایش هم مجموعه‌ای از داستان‌ها است که در آن شخصیت‌هایی در ظاهر بی‌ارتباط با یکدیگر همسفر می‌شوند. یک شخصیت مرموز به یک مترجم دست‌نوشته‌ای باستانی می‌دهد تا ترجمه کند. دزد، جواهری عظیم می‌دزدد. یک زن به ما اطمینان می‌دهد که زندگی همه‌اش تصادف است. یک پیشخدمت به مشتریانش با هر نوع فکر و عقیده‌ای، خدمت می‌کند، اما غذا نمی‌خورد و …

تصاویر به‌طور عجیبی خنده‌دار و تحریک‌آمیز هستند و به مرور زمان در الگویی از نگرانی‌ها و وسواس‌های رانندگی و سفر ادغام می‌شوند. فضای رویاگونه‌ی آمیخته با توهم این نمایشنامه ما را به سفری می‌برد که در نهایت از جهان واقع و فیزیکی فراتر می‌رود تا جایگاه واقعیت را در فرورفتگی‌های درونی ذهن کشف کند.

نمایشنامه‌ی سفر در تاریکی اولین‌بار، دوازدهم اکتبر سال 1981، در رپرتوآر تئاتر «سوهو» و شهر نیویورک اجرا شد.نویسنده اعلام کرده که ترجیح می‌دهد نمایشنامه‌ی «سفر در تاریکی»، صرفاً بر اساس تخیل بصری و تئاتری کارگردان، تولید شود، اما در عین حال پیشنهادهایی را هم ارائه می‌دهد: «ایده‌ی بصری نمایشنامه‌ی سفر در تاریکی، یا به عبارتی کارناوال اشباح، از تونل‌های وحشتی گرفته شده است که در شهربازی‌های کودکان وجود دارد. در واقع، صحنه‌های سفر در تاریکی مانند شمایل‌های داخل تونل وحشت، ناگهان از دل تاریکی بیرون آمده و ناگهان نیز غیب می‌شوند.»

درباره‌ی نویسنده:

جنکین از سال 1980 به عنوان نمایشنامه‌نویس، رمان‌نویس، کارگردان و فیلمنامه‌نویس در دنیای هنر مطرح است. لن جنکین تاکنون سه بار جایزۀ ادبی اوبی را در رشتۀ کارگردانی و نمایشنامه‌نویسی دریافت کرده است. نمایشنامه‌ی قصه‌های برزخی سال ۱۹۸۰ دو جایزه‌ی نویسندگی و کارگردانی دریافت کرده و همچنین برنده‌ی جایزه‌ی امی بوده است. ویژگی‌های سبکی لن جنکین را به‌خوبی می‌توان در دو نمایشنامه‌ی «قصه‌های برزخی» و «سفر در تاریکی »مشاهده کرد. عناصری از قبیل ساختار اپیزودیک، چندآوایی، زبان‌محوری، تئاتریکالیته و پرفورماتیو بودن و همچنین تداخل و ترکیب سبک‌ها و ژانرهای مختلف. قصه های برزخی شامل سه اپیزود با عناوین بزرگراه، میان‌پرده و هتل است. سفر در تاریکی نیز درامی ابزورد است که خواننده/تماشاگر را به یک سفر متافیزیکی خارق‌العاده و مفرح می‌برد.

برش‌هایی از «قصه‌های برزخی و سفر در تاریکی»:

• نگاه عِلّی و معلولی ما به پدیده‌های دنیا، همیشه ما را به سوی جمله‌ای کلیشه‌ای که همان «هر پدیده، زاده‌ی پدیده‌ی دیگر است»، رهنمون می‌کنه… اما حقیقت اینه که این عقیده، صرفاً زاده‌ی درک کودکانه‌ی ما از مفاهیم زمان و مکانه.
• شما تو تاریکی به نورها توجه می‌کنین، اما وقتی نشانه‌های بیرونی ناپدید می‌شن، فضای بیشتر و بیشتری برای نشانه‌های درونی به وجود می‌آد که توی فضای تاریک جریان داره و شب توی ذهن شما می‌سازه…
• فکر می‌کنم من هیچ‌وقت به‌اندازه‌ی کافی عاشق نشدم. هیچ‌وقت به‌اندازه‌ی کافی یه چیزی رو با صدای بلند نگفتم. هیچ‌وقت به‌اندازه‌ی کافی ساکت نبودم. هیچ‌وقت به‌اندازه‌ی کافی جدی نبودم. هیچ‌وقت به‌اندازه‌ی کافی خُل نبودم. یا هیچ‌وقت به‌اندازه‌ی کافی وقت نداشتم. یه بزرگراه، عریض و پهنه و توش حرکت می‌کنی. بعد به یه دلیلی، اون می‌پیچه تو یه کوچه‌ی باریک که دو طرفش پُر از خونه‌هاییه که محاصره‌ت کردن… زلزله می‌آد. چاه‌ها همه‌شون خشک می‌شن. چاه‌ها از اجساد تلنبار می‌شن و ما که استخوان‌هامون متلاشی شده، داریم جون می‌کنیم.