چهل گیسو

چهل‌گیسو
درآوردن لحن متل یا افسانه‌ای که در کودکی شنیده‌ایم کار دشواری است. با ضبط کردن صدای راوی پیری و نوشتنش بر روی کاغذ، لحن نخستین به‌گمان من پدید نمی‌آید. لحنی که گوینده‌ی افسانه در گذشته برای شنونده‌ی خردسالش به‌کار می‌برد، می‌شود لحن نخستین نامید، صدایی میان دهان راوی و ماه که در آسمان به راه خودش می‌رفت (در زمستان آتش) و گوش کودک. آن صدا در میان سه عنصر رفت و برگشتی می‌کرد و تا شب‌های شب در گوش کودک می‌ماند و هربار صدای دورشنونده‌ای بود تا سال‌های سال.
————————————————————————————————
این چند افسانه را که در زمان کودکی شنیده بودم به روی کاغذ آوردم. دوباره آن‌ها را از راویان پیر و نوجوان شنیدم و باز نوشتم. بسیاری دیگر هم بود از افسانه و بازی‌های محلی که در این دفتر نیامده است. نمونه‌ی دنباله‌دار آن‌ها متل‌های «کاگِدولی» بود که هر متل رویداد کوتاهی دارد و مردی به‌نام کاگِدولی از دام‌هایی که در راهش می‌گسترند می‌گریزد یا کاری می‌کند که دام‌گذار در دام خود گرفتار می‌شود. یکی از متل‌هایی که شاد بود و ترس و اندوه در آن جایی نداشت همین متل‌های کاگِدولی بود.