وزارت فکر و دانش سیاست

وزارت فکر و دانش سیاست:منشیان و تبعیدیان

اثر شهریار وقفی‌پور و محرم محمدی

کتاب «وزارت فکر و دانش سیاست:منشیان و تبعیدیان» سال 1397 در قالب مجموعه‌ی استخوان‌های روح منتشر شد. این اثر  و در زمینۀ نظام آموزش و پرورش امروزی، کنکور و نظام آموزشی دانشگاه ها نقدی مدرن و روان کاوانه ارائه می دهد.

مجموعه‌ی استخوان‌های روح دفترهایی‌ست در باب فلسفه و نظریه‌ی مدرن. استخوان‌های روح سر آن دارد تا بازنمایی تحلیلی و دقیقی از جریان‌ها و جنبش‌های فلسفی و نظری معاصر به‌دست دهد.

درباره‌ی «وزارت فکر و دانش سیاست»:

امروزه کمتر کتابی در باب نقد مدرن آموزش و پرورش منتشر می‌شود که با نگرش روان‌کاوانه همراه و عجین باشد. این کتاب به‌درستی آسیب‌شناسی ساختار نظام آموزشی در حوزه‌ی تحلیل روان است. روان جمعیِ یک ملت یا نسل‌های پی‌درپی که همواره با کم‌و‌کاست‌های نظام آموزشی دست‌وپنجه نرم کرده‌اند. هیولای عجیبی که خواب از چشم پشت‌کنکور‌ماندگان ربوده است و به سد سدیدی ماننده است که شکستن شاخش اگر ناممکن نباشد دست‌کم سخت و دشوار است. این تازه اول ماجراست و مؤلفان کتاب به‌مثابه‌ی کارآگاهان زبده دست‌اندرکار جمع و تدارک شواهد بسیاری‌اند تا نقد خود را مستدل و مشروع بپردازند و تصویری راستین از نظام آموزشی ما ارائه دهند. این کتاب به نقد روان‌کاوانه‌ی نظام آموزش و پرورش کنونیِ ما و اسطوره یا غول کنکور می‌پردازد و به‌نحوی آسیب‌شناسی نظام آموزشی ـ‌مخصوصاًـ‌ دانشگاه‌های ماست.

گزیده ای از کتاب:

در دوران پهلوی مردم –به‌مثابه‌ی- احدی بازنمایی می‌شدند. که نه‌تنها هیچ آنتاگونیسم و ستیز منطقی‌ای در آن نیست، هیچ تفکیک و لایه‌بندی هم به آن راه ندارد. به‌عبارت‌دیگر، جامعه به‌عنوان درون مطلق برساخته می‌شد. از طرف دیگر، برای ایجاد هویتِ مردم نیاز به دیگری یا دشمن همیشگی بود و این دشمن همواره متعلق به بیرون بود و بنابراین انگل یا نماینده‌ی اجنبی بودند:

اعراب، انگلیسی‌ها، روس‌ها، جیره‌خواران قاجار و …

دشمن باید مرتبا شناسایی می‌شد. درواقع باید ساخته می‌شد و مورد شناسایی قرار می گرفت.

به‌عبارت‌دیگر، باید بدن سلامت و یکپارچگی خود را حفظ می‌کرد. پس باید مرتب مایه‌کوبی می‌شد و همچنین فضولات را از خود دفع می‌کرد. تمام این‌ها به معنای آن بود که داخل جامعه هیچ‌گونه خارجی‌ای وجود ندارد. ازهمین‌رو، هیچ‌گونه دانش و فرهنگی به معنای اجتماعی وجود نداشت و قابل تجربه نمی‌بود. ازهمین‌رو، به‌عنوان امور طبیعی و غیرقابل‌تغییر می‌توانستند وجود داشته باشند و به‌صورت کتابچه‌های دستورالعمل و جداول ثوابت منتقل می‌شد.

از دیگر آثار شهریار وقفی‌پور که توسط نشر نیماژ منتشر شده است. می‌توان به ترجمه‌ی رمان‌های «کفن جیب ندارد» نوشته‌ی هوراس مک‌کوی، «دوست مرحوم من» نوشته‌ی آندره‌ی کورکوف  و «بلید رانر» نوشته‌ی فیلیپ کی.دیک. ترجمه‌ی مجموعه‌داستان‌های «سرزمین اکتبر» نوشته‌ی ری برادبری و «غم» نوشته‌ی دونالد بارتلمی. مجموعه‌ی ترانه‌‌ی «از هر ملوانی خواستی بپرس» که شامل آثاری از لو رید، باب دیلن، دیوید بوئی، تام ویتس، نیک کیِو، رابرت پلنت، اور ماسا و … می‌شود. تالیف رمان «فصل‌های دوزخی انتهای اتوبان 61» و مجموعه‌داستان‌های «آگراندیسمان» و «سبک‌های حسادت» و کتاب دیگر تالیفی در حوزه‌ی فلسفه به نام «محبوس در هزارتو یا مذاب در آسمان»، اشاره کرد.

از دیگر آثار مجموعه‌ی استخوان‌های روح می‌توان به «فرار به مهلکه، تمرین‌هایی در کار تئوریک» نوشته‌ی روزبه صدرآرا. «میراث فرانسوی نیچه، تبارشناسی پساساختارگرایی» نوشته‌ی آل د. شریفت و «فهم پساساحتارگرایی» نوشته‌ی جیمز ولیامز و با ترجمه‌ی  سیدمحمدجواد سیدی. «جنگ‌های حافظه» نوشته‌ی فیل مولن، سوزی اوربک و اشلی کانوی و با ترجمه‌ی سپده معتمدی. «مدرنیسم، پنج خوانش سیاسی» نوشته‌ی تری ایگلتون و فردریک جیمسون و با ترجمه‌ی محمدعلی جعفری. «آینده‌ای برای نقد» نوشته‌ی کاترین بلزی و با ترجمه‌ی حبیب رستمی. «فروید و غیراروپایی‌ها» نوشته‌ی ادوارد سعید و با ترجمه‌ی نوید حمزوی و «متافیزیک و گمانه‌سازی‌های جهان‌های برون علم» نوشته‌ی کانتن میاسو و ترجمه‌ی مدیا کاشیگر اشاره کرد.